تقوا محل جمع چندین مفهوم بسیار مهم است که به نظرم توجه به آن‌ها و بازنگری در آن‌ها بسیار راه‌گشا خواهد بود. نتیجه‌ی درک درست تقوا موارد زیر است که اگر این موارد ارزشش را دارند وقتتان را برای خواندن ادامه‌ی این مطلب سرمایه‌گذاری کنید:
وای بر کسانی که مفهومی درون‌ذهنی مثل زیبایی ادبی را به عنوان معجزه جا می‌زنند. آیا قرآن در دنیای امروز چیز عجیبی دارد که بتوان به آن معجزه گفت؟ اگر دین بخواهد ظهور و بروز اجتماعی و غیر فردی داشته باشد باید معجزه‌ای که بیان می‌کند چیزی برون‌ذهنی و بین الاذهانی باشد. لزوم معجزه در دین هم مجال دیگری می‌طلبد ولی همین بس که دیدگاه تجربه‌گرا برابر چیزی جز معجزه فروتن نمی‌شود. وانگهی زیبایی ادبی قرآن برای بخش بسیار بزرگی از مخاطبانش که چندان با عربی آشنا نیستند محلی از اعراب!! ندارد. اگر شما هم با من هم‌دل هستید به ادامه مطلب بیایید تا نمونه‌هایی از اعجازهای علمی و قابل طرح در قرن 21 را بیان کنم.
اگر به کودکی در مجلس عزای حسین گریه‌ات نمی‌آمد نهراس... خداوند موهبتی به بلندای فاهمه‌ی عقیله‌ی بنی‌هاشم به تو عطا کرده‌است. منت خداوندی را که مرا گریه‌کن مجالس پدربزرگ و مادربزرگ و امثال آن قرار نداد. خدا را شکر می‌کنم که مرا گریه‌کن ناکامی جوان حسین نساخت. همین بس که به حال افسرده و مستمند خود گریه کنم. همین بس که از روی حب ذات و بعد مسیر و توشه‌ی ناکافی گریه کنم.
خداوندی را شکر می‌کنم که مرا الاف دیسکوی عزا نکرد. سرمایه‌داران ایالات متحده زندگی شبانه و سرزمین دیزنی (Disneyland) را به پا کردند تا 99 درصد محروم را خاموش کنند. در بلاد ما هم دیسکوهای عزا به‌پا شدند تا آتش جوانان عدالت‌خواهمان خاموش شود. تا صدای اعتراض به نظام مالیاتی خاموش شود. تا صدای اعتراض به اقتصاد حاکمیتی خاموش شود. تا سلبریتی‌های مقدس ترویج شوند. جوان آمریکایی تیشرت خواننده‌ی محوبش را می‌پوشد و چه بسا اندکی از اخلاقیات وی نداند. جوان ایرانی هم تیشرت سلبریتی مقدسی را می‌پوشد. جوان ایرانی سنگ ولایت مطلقه‌ی فقیه را به سینه می‌زند و مرگ بر ضد ولایت فقیه می‌گوید و وقتی از او می‌پرسی «ولایت فقیه چیست؟» از پاسخ می‌ماند. چیزی است که معتمدانش تاییدش کرده‌اند. چیزی است که همبسته با خدا و الهیات است. چیزی‌است که پرچمش در مقابل پرچم ابتذال است. مگر می‌شود مورد انتقاد باشد؟
نکته‌ی ظریف قرآن این بود که گفت «اذا قیل لهم آمنوا کما آمن الناس» و نگفت «آمنوا کما آمن الناس» که مبادا پیروی از جماعت را تاییدکند. چاره‌ای نیست «فلن تجد لسنت الله تبدیلا و لن تجد لسنت الله تحویلا». تغییرات اجتماعی طول می‌کشند. عمر امپراطوری‌ها تقریبا 300 سال است. من و تو احتمالا از شیرینی میوه‌ی اجتماع معتدل ایرانی نخواهیم چشید ولی می‌توانیم پوستی برای درختش باشیم که جسدمان تنه را از سرمای حوادث حفظ کند.
خواهی مجری طرح سطل‌های زباله در شهری باش یا عضوی از یک انجمن مردم‌نهاد حامی سلامت و بهداشت شهری و یا یک فیلسوف اخلاقی که آشغال ریختن را منع می‌کند. هرکه هستی کارت را درست انجام بده. به قول آن سرور پیر جمارانی «هر جایی هستی آنجا را مرکز عالم بدان». یادبگیر که سعادت را در خرج تقوی و انجام عمل اخلاقی مطابق فاهمه بسنجی نه در اقبال و ادبار روزگار که «... لا تاسوا علی ما فاتکم و لا تفرحوا بما آتاکم».
رئیس جمهور محترم جمهوری اسلامی ایران رسما در پیام نوروزی خود اعلام کرد که مشکلات ایران قابل حل توسط مسئولان نیست. البته نه به این صراحت. در ادامه توضیح می‌دهم که بیانات وی چطور این مفهوم را می‌رسانند.
پیام نوروزی رهبری ایران رونق تولید را مورد توجه قرار می‌دهد. این سخن البته به عنوان یک راه حل مطرح نیست. این که تولید باید رونق بگیرد بیشتر یک مسئله است که باید به راه حل آن پرداخته شود. احتمالا رهبری هم این مورد را به عنوان مسئله طرح کرده‌اند و نه راه حل. اما به هر حال این سخن سخن تازه‌ای هم نیست که مختص امسال یا سال قبل و سال دیگر باشد. معیار تولید ملی یکی از معیار‌های کهن و مقبول همگان اقتصاد است.
تولید دکمه‌ای ندارد که کسانی که مخاطب حرف رهبری هستند دکمه‌اش را بزنند و زیاد شود. در ادامه به راه حل رونق تولید در ایران از نظر خود می‌پردازم.
در جامعه‌ای زندگی می‌کنیم که اعتقادی به محدودیت منابع ندارد و مثال‌های فراوانی از آن را می‌بینیم. حال آن که دنیایی که در آن هستیم ظرفیت کمال‌گرایی ما را ندارد و نمی‌توان در آن همه‌چیز را با هم داشت. معلم ریاضی من در دبیرستان همیشه یک شوخی در جیبش داشت؛ وقتی به او می‌گفتیم فلان روز امتحان نباشد چون امتحان دیگری داریم می‌گفت: «اون رو هم بخونید». حکایت جامعه‌ی ما هم همین است.
یکی از نحوه‌های متداول و از نظر دین تایید شده‌ی کار اقتصادی، اجیرشدن و اجیرکردن است. اما همین نکته سنگ بنای اقتصاد سرمایه‌دارانه است که در یک آرمان‌شهر دینی جایی ندارد. می‌خواهیم در این نوشته با موشکافی نوعی از اجیرکردن و اجیرشدن را بیابیم که صدمه‌ای به آرمان‌شهرمان نزند.
در علیتی که معمولا در برهان‌های الهی مطرح می‌شود چیزی وجود دارد که غیر شهودی، مخالف مشاهدات و معارض با اختیار انسان است. در این نوشته با نگاهی جانبی به مشاهدات و مدل‌های ریاضی مفهوم علیت معروف را کمی خلاص (ریلکس) می‌کنیم تا همه راضی‌تر باشیم. در ادامه این موضوع را با ذکر مثال و رسم شکل توضیح خواهیم داد.
